احتمالا برای شما نیز اتفاق افتاده است که با مرور خبرهای اقتصادی با اصطلاحاتی مانند هر اونس طلا یا هر اونس نقره روبه رو شدهاید. اونس نقره یا اونس طلا در حقیقت واحد اندازه گیری وزن جواهرات هستند. برای وزن و اندازه فلزات گرانبها مانند طلا و نقره یا پلاتین از واحدهایی مانند اونس تروی یا تروا، اونس معمولی و یا پوند استفاده میشود. البته برای بسیاری از افراد این سوال پیش میآید که چرا از واحد اونس برای اندازه گیری استفاده میشود در حالی که استفاده از واحد اندازه گیری گرم کاری آسانتر است؟ در پاسخ باید بگوییم که در قرن گذشته اقتصاد کشور آمریکا قویتر شده و به غیر واحد پول آن، واحدهای اندازه گیری این کشور نیز متداول شدهاند.
همچنین لازم به ذکر است که وزن فلزات گرانبها با سه رقم اعشار بیان میشود. برای مثال وزن 3/821 برای یک گوشواره بدین معنی است که گوشواره 821 گرم و 3 سوت است. سوت واحد پایینتر از گرم و کوچکترین واحد وزنی است که برابر با یک هزارم یک گرم است. به این واحد میلی گرم نیز گفته میشود.
واحد اندازه گیری وزن نقره
به گفته مورخان، رومیها در سیستم پولی یک نوع اندازه گیری و تقسیم بندی داشتند. آنها میلههای برنزی را به 12 قسمت تقسیم میکردند و هر قسمت را یک اونس یا Uncia مینامیدند. وزن هر قسمت در حدود 1.31 گرم بود. از قرن دهم میلادی در اروپا و توسط تجار این واحد پولی و وزنی مورد استفاده قرار گرفت. نام تروا نیز از بازاری در فرانسه گرفته شده است و در منابع تاریخی نخستین اثر از آن در سال 1390 ثبت شده است. واحد وزنی اونس در همه جای اروپا، پیش از استفاده از سیستم متریک متداول بود. در قرن پانزدهم میلادی استفاده از واحد اونس برای اندازه گیری وزن نقره و طلا رسمی شد.
تقسیمات پولی و وزنی در انگلستان در سال 1824 به شکلی متفاوت از قبل بنا شد. در سال 1828 نیز در آمریکا تقسیمات وزنی به روش انگلیسیها تصویب شد و تا به امروز از آن استفاده میگردد. این واحدها، واحدهای آمریکایی یا Imperial & US Customery گفته میشود.
انواع واحدهای اونس
سه نوع اونس داریم که عبارتند از اونس معمولی، اونس سیال و اونس تروی. اونس معمولی برای اندازه گیری وزن اجسام استفاده میشود. اونس سیال نیز برای اندازه گیری وزن مایعات کاربرد دارد و اونس تروی برای اندازه گیری فلزات گرانبها به کار میرود. وزن نقره نیز با اونس تروی سنجیده میشود. البته نباید اونسها را با هم اشتباه بگیرید. زیرا با هم برابر نیستند. اونس سیال با علامت fl oz نوشته میشود و حجم مایعات را با آن نشان میدهند. اونس سیال با 54.29 گرم برابر بوده و اونس تروی نیز برابر با 10.31 گرم است و با علامت oz t نمایش داده میشود. اونس معمولی نیز برابر با 34.28 گرم است.
نحوه تبدیل پوند نقره به اونس تروا
برای تبدیل پوند به اونس کافیست پوند را در 6.14 ضرب کنید زیرا هر پوند معادل 6.14 اونس تروی است. برای تبدیل اونس به پوند نیز کافیست هر انس را تقسیم بر 6.14 نمایید.
نحوه تبدیل اونس تروی به گرم
همانطور که پیشتر گفتیم هر اونس تروی 10.31 گرم است. بنابراین برای محاسبه گرم نقره کافیست اونس تروی را ضرب در 10.31 کنید.
انواع واحد های اندازه گیری نقره: اونس معمولی یا اونس تروی؟
اگر در مورد اندازه گیری نقره واحد اونس به کار برده شد، باید بدانید ملاک اونس تروی است. اما این سوال پیش میآید که در حجمهای بالا، آیا باز هم از واحد اونس استفاده میشود؟ در پاسخ باید بگوییم معمولا بانکها برای اعلام موجودی طلا و نقره خود از واحد تن استفاده میکنند ولی برخی از کشورها واحد تن را برای طلا و واحد لاخ (Lakh | Lac) را برای نقره به کار میبرند. این واحد وزنی معمولا در هندوستان کاربرد داشته و به یک میلیون یا صد هزار اونس نقره گفته میشود.
انواع واحد اندازه گیری وزن زیورآلات
مثقال
مثقال یک واحد اندازه گیری جرم است که در کشورهای اسلامی از آن استفاده میشود. این واحد وزنی معمولا در ایران در کنار واحد گرم به کار میرود. مثقال کرمهای عربی بوده و در گذشته از آن استفاده زیادی میشده است. مثقال در گذشته معادل وزن 100 عدد دانه جو، 24 عدد نخود، یک شانزدهم سیر 75 گرمی یا 20 قیراط بوده است. احتمالا برایتان سوال است که چرا مثقال را براساس وزن نخود یا جو تعیین کرده اند. در جواب باید بگوییم در قدیم ترازوی دیجیتالی وجود نداشته و فروشندگان برای وزن کشی از حبوباتی مانند نخود استفاده میکردند. اما امروزه با وجود ترازوهای دیجیتالی میدانیم که هر مثقال معمولی دقیقا برابر با 608.4 گرم است.
واحد مثقال به سه نوع تقسیم میگردد که عبارتند از مثقال صِیرَفی، مثقال شرعی و مثقال معمولی. مثقال صیرفی ۴/۶۰۸ گرم، مثقال شرعی ۳٫۴۵۶ و مثقال معمولی ۴/۶۸۷ گرم است. البته در ایران مثقال معمولی در بین فروشندگان طلا و نقره کاربرد داشته و براساس آن معامله میکنند نه براساس اونس یا گرم. بنابراین یک مثقال طلا در بازار ایران برابر با 608.4 گرم طلای 17 عیار است.
قیراط
این واحد اندازه گیری برای سنگهای ارزشمندی مانند الماس کاربرد داشته و در استاندارد جهانی هر قیراط برابر با 2 گرم یا 200 میلی گرم است. نام قیراط از یک دانه درختی به نام کاروب گرفته شده و در قدیم از این دانه برای اندازهگیری استفاده میشده است.
گرم
گرم یک واحد اندازهگیری برای جرم در دستگاه متریک است. در صنعت جواهر سازی از گرم برای اندازه گیری فلزات گرانبها، شبه گرانبها و برخی سنگها استفاده میشود. لازم به ذکر است که هر گرم با 0.035 اونس برابر است.
نخود یا گرین
این واحد اندازهگیری نیز در گذشته کاربرد داشته و هر نخود برابر با 192 میلی گرم است.
اونس
این واحد اندازهگیری که پیشتر از آن صحبت کردیم نیز یکی از رایجترین واحدها برای اندازه گیری طلا و سایر فلزات قیمتی است. البته اونس انواع مختلفی داشته و در کشورهای مختلف وزنهای متفاوتی دارد.
واحد اندازه گیری وزن طلا
در موقعیتهای مختلف از واحدهای اندازه گیری متفاوتی برای سنجیدن وزن طلا استفاده میشود. به طور کلی 4 واحد اندازه گیری وزن طلا داریم که شامل مثقال، سوت، قیراط و اونس هستند. لازم به ذکر است که واحدهای دیگری نیز برای سنجیدن وزن طلا مانند گرم یا واحدهای سنتی مانند نخود یا لپه نیز وجود دارند اما در این جا 4 واحد اندازه گیری متداول را توضیح میدهیم. دقت داشته باشید آشنایی با این واحدهای اندازه گیری برای معامله و خرید و فروش طلا و جواهرات الزامی است زیرا آشنایی با آنها سبب میشود اطلاعات بیشتری داشته باشید و کمتر دچار اشتباه شوید. یکی از رایجترین اصطلاحات مثقال طلا است که در ایران از آن زیاد استفاده میشود. در ادامه همراه ما باشید تا واحدهای اندازه گیری وزن طلا را توضیح دهیم.
در ابتدا قبل از توضیح در مورد واحدهای اندازه گیری بهتر است اندازههایی که در زیر گفتهایم را بررسی کنید تا بتوانید به طور کلی درک کنید واحدهای اندازه گیری به چه صورت هستند.
- یک گرم معادل ۱۰۰۰ میلیگرم
- یک میلی گرم یک سوت یعنی هر گرم هزار سوت است.
- هر 608 گرم و 4 سوت یک مثقال است.
- هر اونس طلای معمولی 28 گرم است.
- اونس تروی برابر با 31.10 گرم است.
- یک پوند تروی 12 اونس است.
- یک پوند معمولی معادل 16 انس است.
سوت
این واحد اندازه گیری، کوچکترین واحد اندازه گیری وزن طلا است که به شکل صوت نیز مکتوب میگردد. در حقیقت سوت معادل میلی گرم بوده و هر گرم برابر با هزار سوت است. برای خواندن سوت از روی ترازوی طلا فروشی دقت کنید که سه رقم بعد از اعشار در نظر گرفته میشود. برای مثال برای خواند عدد 4.32 از روی ترازوی طلا فروشی به این صورت باید عمل شود. 4 گرم و سیصد و بیست سوت. البته گاهی ممکن است کلمه گرم یا سوت استفاده نشود و وزن به شکل چهار و سیصد و بیست خوانده شود.
برای درک بهتر 850.02 را برای وزن طلا در نظر بگیرید. در اینجا منظور 850 گرم و 20 سوت است. یا ممکن است 850 و بیست خوانده شود. بنابراین حتما متوجه شدهاید که درست خواندن وزن طلا چه اهمیتی دارد. بنابراین اگر رقم بعد از اعشار دو رقمی خوانده شود وزن آن قطعه طلا کمتر از چیزی که واقعا هست اعلام میگردد.
قیراط
در صنف جواهرات و طلا قیراط برای اندازه گیری سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی به کار میرود. نماد قیراط ct یا kt بوده و معادل 200 سوت است. بنابراین هر گرم برابر با 5 قیراط می باشد.
واحد گرم به این دلیل برای خواندن وزن سنگهای قیمتی استفاده نمیشود زیرا تکههای بسیار کوچک سنگهایی مانند الماس نیز گرانبها بوده و لازم است به شکل دقیقتری سنجیده شود. در ضمن بیان وزن با واحد قیراط از واحد سوت آسانتر است. به همین دلیل از واحد سوت استفاده نمیشود. برای مثال یک قطعه الماس 200 سوتی برابر با 2 قیراط است.
البته دقت داشته باشید وزن سنگ با قیراط نمایش داده میشود و اندازه آن از روی وزن مشخص نیست بلکه به چگالی سنگ مرتبط است.
مثقال
در مغازهها یا سایتهای فروش طلا و سکه در کنار قیمت گرم و انس از مثقال نیز استفاده میگردد. این واحد اندازه گیری در کشورهای مسلمان رایج بوده و هر مثقال برابر با 608.4 گرم است. البته در کشور ما واحد مثقال از واحد انس اهمیت بیشتری داشته زیرا رایجتر است. در مورد هر مثقال و اندازه آن پیشتر توضیح دادیم. اصطلاح مثقال همچنین در بین بنکداران طلا و عمده فروشان رواج بیشتری دارد و معمولا خرید و فروشها براساس مثقال طلا و نه گرم طلا انجام میشود.
انس (اونس) یکی از انواع واحد اندازه گیری طلا
این واحد اندازه گیری رایج نیز که پیشتر در مورد آن صحبت کردیم با نماد oz نشان داده میشود. واحدهای اندازه گیری انس متفاوت بوده و بیشتر در کشورهای اروپایی و آمریکایی از آن استفاده میشود. از این واحد برای قیمت طلا و افزایش یا کاهش آن استفاده میشود. برای مثال زمانی که بیان میشود قیمت طلای جهانی افزایش داشته، منظور افزایش قیمت یک انس طلا نسبت به قبل است.
سخن آخر
در این مطلب سعی کردیم انواع واحد اندازه گیری طلا و واحد اندازه گیری نقره را بیان کنیم. همچنین نسبت بین هر کدام را نیز بیان کردیم. دقت داشته باشید زمانی که بحث از ارزان شدن طلا در ایران میشود، منظور کاهش قیمت مثقال طلا در ایران است. در صورتی که ممکن است انس جهانی طلا افزایش قیمت نیز داشته باشد. بنابراین قیمت طلا در ایران زیاد تحث تأثیر انس جهانی طلا نیست. برای محاسبه انس جهانی کافیست مقدار آن را تقسیم بر 9.5737 کنید و در قیمت دلار ضرب کنید. سپس قیمت مثال طلا در ایران را بدست آورید. در انتها برای خرید انواع جواهرات به خصوص خرید انگشتر نقره، خرید گردنبند نقره و خرید دستبند نقره میتوانید از گالری ما دیدن نمایید.