نقره در بازارهای امروزی دارای انواع مختلفی است. از نقره آرژنتیوم گرفته تا نقره استرلینگ استاندارد همگی از انواع نقره هستند. اما تعداد کمی از افراد در مورد انواع نقره ها اطلاعات دارند. بنابراین در این مقاله تصمیم گرفتیم به بررسی انواع نقره جات زیورآلات مانند انگشتر، جهت آشنایی بیشتر دوستداران این فلز گرانبها در ساخت جواهرات بپردازیم.
در ابتدا بهتر است بدانید که نقره به کار رفته در ساخت جواهرات نوعی آٰلیاژ است که از ترکیب دو یا چند عنصر از جدول تناوبی بدست میآید. نقره یک نوع عنصر است و دیگر عناصر فلزی با ترکیب با نقره ممکن است آلیاژ کنند. در ضمن بد نیست بدانید تمامی جواهرات دارای نقره کدگذاری میشوند و یا به اصطلاح انگ میشوند.
این سریعترین راه جهت تشخیص کیفیت جواهرات نقره است. البته در همه بازارها افراد سو استفاده گر سعی در تقلب در این زمینهها را دارند ولی تقلب در انگ روی نقره (شاید قابل مشاهده با ذره بین باشد) به ندرت روی میدهد. اما لازم به ذکر است انگ یا کدگذاری تنها در جواهراتی اتفاق میافتد که سطح کافی داشته باشد. بنابراین دیده میشود که برخی از جواهرات جدید با اینکه دارای آلیاژ با کیفیتی هستند، اما کدگذاری نشدهاند. در ادامه کدگذاریهای نقره را مفصل توضیح میدهیم تا اطلاعات کاملی راجع به انواع نقره جات کسب کنید.
انواع نقره
همانطور که عنوان کردیم انواع نقره در زیورآلات وجود دارند که در ادامه به معرفی اغلب آنها خواهیم پرداخت:
نقره خالص 999
این نوع نقره نزدیکترین و خالصترین فلز به عنصر نقره است. عدد 999 به کار رفته در این نوع نقره نشان دهنده این است که نقره مد نظر 99.9٪ خلوص دارد و درصد ناچیز باقی مانده شامل عناصر دیگر است. نقره خالص دارای درخشندگی شیشهای است و به طور معمول رنگ آن خاکستری و حدودا کدر محسوب میشود. نقره خالص 999 همچنین کاملا نرم بوده و به راحتی خراشیده و فشرده میشود و به راحتی تغییر شکل میدهد. به همین دلیل از این مدل از انواع نقره در ساخت جواهر استفاده نمیگردد.
البته لازم به ذکر است نقره خالص 999 دارای مزایایی نیز است. مثلا به راحتی میتوان به آن شکل داد و بدون لحیم میتوان آن را ذوب نمود. همچنین این نوع از انواع نقره جات در مقابل کدر شدن به شدت مقاوم است. البته نرم بودن این نوع نقره مانع از ساخت جواهراتی مانند حلقه یا دستبند که امکان خراشیدگی و ضربه خوردن را دارند، با آن میشود. اما برای ساخت گوشواره یا گردنبند از آن استفاده میکنند. رایجترین و معمولترین کدگذاری این نوع فلز به شکل 999 و یا 999FS است.
نقره ی استرلینگ ۹۲۵
در بیشتر نقاط دنیا و در ایالات متحده نقره استرلینگ از انواع نقره خام دارای استانداردهای کیفیت جواهر است. این نوع نقره دارای ترکیب 92.5 ٪ از نقره و مقدار باقیمانده از فلزهایی مانند مس و نیکل است. این فلزات جهت بالا بردن سختی به این آلیاژ اضافه شدهاند تا دوام آن را افزایش دهند و رنگ و درخشندگی مورد نیاز را به آن بیافزایند.
نقرهی استرلیگ نقره ای معمولترین نوع است که دارای درخشندگی بوده و روشن است اما پس از مدتی کدر میگردد. ممکن است زمان کدر شدن این نوع نقره به عقب بیافتد اما نمیتوان از بروز آن پیشگیری نمود. البته کدری نقره استرلیگ نقره ای به راحتی با استفاده از محصولات جلادهنده موجود در بازار برطرف میگردد.
انواع نقره استرلینگ در مقایسه با نقره خالص سختتر است اما باز هم این آلیاژ در مقایسه با دیگر فلزات نرم محسوب میشود. زنجیر ساخته شده از نقره استرلینگ خالص معمولا زیر فشار ساییده و خراشیده میشود و جواهرات ساخته شده با آن نیز دچار فرو رفتگی و یا خراش در اثر برخورد با اشیای دیگر میگردند. نقره استرلینگ در مقابل لحیم کاری، شکل بخشی و گرما دادن مداوم مقاوم است. معمولترین نوع کدگذاری روی این نوع نقره 925 Stg است.
نقره ی آرژنتیوم
نقرهی آرژنتیوم و آلیاژ های غیر کدر در بازار تازگی دارند. آرژنتیوم دارای حداقل 92.5٪ نقره بوده و در برخی مدلها این میزان نقری کمی بیشتر است. باقی ترکیبات این نوع نقره را مس و عنصر ژرمانیوم تشکیل میدهند. ژرمانیوم سبب سختتر شدن آلیاژ شده و مقاومت خوبی نسبت به کدر شدن به آن میبخشد. البته آلیاژ های غیر کدر نیز ممکن است بعد از مدت زمان طولانی و در شرایط بسیار سخت کدر شوند. اما نسبت به استرلینگ به مراقبت کمتری نیاز دارند.
بنابراین مهمترین ویژگی مثبت انواع نقره آرژنتیوم، مقاومت آن در مقابل کدر شدن است. این آلیاژ همچنین بدون لحیم کاری ذوب میگردد. البته هزینه این نوع نقره نسبت به استرلینگ بالاتر بوده و کمیابتر است.
کدگذاری آرژنتیوم نیز 925 بوده و به همین دلیل تفکیک این نقره از استرلینگ در زمان خرید سخت است. البته سازندگان میتوانند از انگهای دیگری مانند Argentium برای این نوع نقره استفاده کنند که البته فقط برای جواهرات بزرگ امکان پذیر است.
نقره سکه
یکی از انواع نقره است که زمانی رایجترین آلیاژ در ایالات متحده به شمار میرفته و به شدت کمیاب است. نام این نوع نقره گمراه کننده بوده و برخلاف نام آن کاربردی در ساخت سکه نداشته است. اما زمانی از بقایای سکههای قدیمی ساخته میشده است. نقره سکه دارای 90٪ نقره و 10٪ مس است.
دقت داشته باشید سکههای پولی در بیشتر کشورها دیگر از نقره تهیه نمیشوند. بلکه در ساخت آنها از فلزات پایه ارزان قیمت و با دوام استفاده میگردد. سکههای نقره ای معمولا امروزه به شکل سکه کلکسیونی کدگذاری شده و شناسنامه دارند. جواهرات ساخته شده با نقره سکه که در بازار پیدا میشوند، دارای انگ 900 بوده و بسیاری از آن ها اکنون حکم عتیقه را دارند.
نقره
برخی از جواهرات در بازار با اسم نقره به فروش میروند که این نام گذاری بسیار کاربردی اما گمراه کننده است. کیفیت استاندارد جواهرات انواع نقره مانند انگشتر باید مشخص شود و گرنه ممکن آلیاژ نقره کیفیت مناسبی نداشته باشد. جواهر سازان و تولید کنندگان در ساخت جواهر اگر فضای کافی داشته باشند باید روی آن انگ بزنند در غیر این صورت پس از طراحی نهایی محصول باید برچسب داشته باشد.
نقره روکش دار
در سالهای اخیر به دلیل افزایش قیمت نقره، نقره روکشدار به بازار معرفی شد که فلزی لایه دار و جدید است. نقره روکش دار یک آلیاژ محسوب نمیشود زیرا درصد محتویات در آن یکسان نیست. البته میزان 5 تا 10 درصد نقره استرلینگ در آن وجود دارد که به طور معمول با گرما یا فشار ذوب میگردد. نقره روکشدار به دلیل جدید بودن هنوز در ایالات متحده معیار سنجی نگشته است.
لایه نقره خیلی ضخیمتر از روکشن نقره بوده ولی با این کار کیفیت پایین تری نسبت به دیگر آلیاژهای نقره جامد دارد. این نوع نقره کدر شده و تنها با استفاده از تجهیزات و مهارتهای خاصی ذوب میگردد. تاکنون برای این نوع از انواع نقره انگ خاصی تعریف نشده است.
روکش نقره
روکش نقره شامل لایه بسیار نازکی از نقره است که روی دیگر محصولات و جواهرات فلزی قرار میگیرد. دقت داشته باشید حتی جواهرهایی که روکش نقره خالص دارند نیز دارای مقدار بسیار کمی نقره هستند. بنابراین این نوع جواهرات با روکش نقره قیمت بسیار اقتصادی و به صرفهای دارند. روکش نقره ممکن است به مرور کدر شده و در انتها از روی پایهی اصلی پاک شود. این نوع جواهرات معمولا کد گذاری ندارند. تنها ممکن است نشان یا لوگویی از تولید کننده روی آن موجود باشد.
نقره نیکل
انواع نقره نیکل از این جهت به این نام مشهور است زیرا رنگ آن نقره ای است و در حقیقت در آن هیچ فلز نقره ای وجود ندارد. بلکه نقره نیکل آلیاژی از مس به اضافه نیکل یا روی است. از لحاظ ظاهری نقره نیکل شبیه به استرلینگ بوده اما قیمت آن بسیار مناسب تر و مقرون به صرفهتر است.
انواع نقره جات نیکل فلزی نرم بوده و برای آزمایش و تمرین گزینه مناسبی به شمار میرود. به راحتی میتوان روی آن لحیم کاری نمود اما گاهی اوقات پیدا کردن درزهای لحیم کاری شده در آن بسیار سخت است. این نوع نقره به نقره آلمانی و نقرهی آلپاکا نیز شهرت دارد و از آن در ساخت جواهرات سفارشی معمولا استفاده میگردد. اما بهتر است این آلیاژ به نام نیکل معرفی شود زیرا بسیاری از افراد به نیکل حساسیت دارند و نام نقره نیکل ممکن است برایشان گول زننده باشد. انواع این نقره در انگشتر نیز استفاده میشود.
نقره تیبتان یا قبیله ای
این نوع آلیاژها دارای ترکیبات متغیری بوده و گاها دیده میشود درون برخی از آنها هیچ نقره ای وجود ندارد. نقره تیبتان یا برخی دیگر از آلیاژها که با نام نقره قبیلهای مشهور هستند، تنها ظاهری شبیه به نقره دارند. در ترکیبات برخی از آنها ممکن است ترکیبات سمی و خطرناکی مانند سرب وجود داشته باشد. بنابراین بهتر است در خرید این نوع نقره ها دقت کنید و آنها را به هیچ عنوان در دسترس کودکان قرار ندهید. جواهرات ساخته شده با نقره قبیلهای و انواع نقره زیورآلات خیلی زیبا و جذاب هستند و هزینهای که برای آن پرداخت میکنید صرفا برای طراحی است نه ارزشمند بودن فلز آن.
نقره ی بالی، تایلندی یا مکزیکی
از بالی، تایلند یا مکزیک نقره های بسیار با کیفتی استخراج میگردند که باید به روشی درست کدگذاری و انگ گذاری گردند. در ضمن آلیاژهای نقره با درجههای پایینتر نیز از این کشورها استخراج میشوند. بنابراین نام کشور نشان دهنده و تضمین کننده کیفیت انواع نقره ها نیست. استفاده از نقره بالی در انواع نقره انگشتر رایج است.
نحوه تشخیص نقره اصل
برای تشخیص میزان نقره موجود در یک آلیاژ روشهای مختلفی وجود دارند؛ آزمایش اشعه پرتو ایکس یکی از روشهایی است که با استفاده از تجهیزات خاص و گران قیمت صورت میگیرد. این روش غیر مخرب بوده و جواهرات برای تست در این روش باید روانه آزمایشگاه شوند. آزمایش با این شیوه دقت بالایی داشته ولی روی روکشها و لایه گذاری فلزات تشخیص دقیقی ارائه نمیدهد.
یکی دیگر از روشهای تشخیص نقره اصل، عیار سنجی انواع نقره جات زیورآلات است که آزمایشی مخرب است. در این نوع آزمایش 5 گرم از فلز و یا مقدار بیشتر از آن ذوب میگردد تا میزان عناصر آلیاژ مشخص شود. آزمایش عیار سنجی اگر توسط افراد متخصص و مجرب انجام شود، دقت زیادی دارد. کدگذاریهای کیفی نیز روش مناسبی برای تشخیص کیفیت نقره ها هستند.
خرید زیورآلات نقره
ممکن است قصد خرید انواع نقره انگشتر، خرید انگشتر نقره، خرید گردنبند نقره، خرید زیورآلات نقره، خرید گوشواره نیدل و دیگر جواهرات نقره را داشته باشید. برای تشخیص انواع نقره جات اصل نیز انجام آزمایشهای ذکر شده توسط مصرف کنندگان در منزل امکان پذیر نیست.
بنابراین بهترین راه حل خرید از فروشگاههای معتبر و قابل اعتماد است. همچنین میتوانید به انگ گذاری و کد گذاری انجام شده روی جواهرات نقره دقت کنید تا متوجه نوع نقره ای که جواهر از آن ساخته شده است، شوید.